Νέα πειραματική «θεραπεία» βάζει φρένο στις βλάβες τις καρδιάς

Η καρδιακή νόσος είναι η πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως και η ανάγκη για πρόληψη είναι επιτακτική, ειδικά σε άτομα με παχυσαρκία ή διατροφή πλούσια σε λιπαρά. Πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύεται στο Science Signaling περιγράφει μια ελπιδοφόρα ανακάλυψη για τον μεταβολισμό και την καρδιά. Ερευνητές διαπίστωσαν ότι η αναστολή ενός συγκεκριμένου ενζύμου από τα καρδιακά κύτταρα μπορεί να αποτρέψει τις βλάβες που οφείλονται σε κακές διατροφικές συνήθειες.

Το ένζυμο που βάζει φρένο στην καρδιακή φθορά

Όπως διαβάζουμε στο  The Brighter Side News, η ερευνητική ομάδα Masonic Medical Research Institute (MMRI) εστίασε σε ένα ένζυμο που ονομάζεται PTP1B, το οποίο είναι ήδη γνωστό για τη δράση του στον εγκέφαλο, στους μυς και στο λιπώδη ιστό. Στους ανθρώπους με παχυσαρκία ή διαβήτη, αυτό το ένζυμο παρεμποδίζει τη σωστή λειτουργία της ινσουλίνης. Η νέα μελέτη δείχνει ότι έχει επίσης κρίσιμο ρόλο στον μεταβολισμό των καρδιακών κυττάρων, επηρεάζοντας το πώς η καρδιά διαχειρίζεται την ενέργειά όταν καταναλώνουμε πολλά λιπαρά.

Ο μεταβολισμός της καρδιάς και η παγίδα της γλυκόζης

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, τα μυϊκά κύτταρα της καρδιάς «καίνε» κυρίως λιπαρά οξέα για να παράγουν ενέργεια. Όμως, όταν η διατροφή είναι πλούσια σε λιπαρά, η καρδιά μεταβαίνει σε έναν πιο επιβλαβή μηχανισμό: βασίζεται κυρίως στη γλυκόζη. Αυτή η αλλαγή οδηγεί στη συσσώρευση λίπους μέσα στα κύτταρα, προκαλώντας βλάβες στα μιτοχόνδρια, τα «εργοστάσια ενέργειας» του κυττάρου, και μακροπρόθεσμα συμβάλλει στην ανάπτυξη καρδιομυοπάθειας.

Για να διαπιστώσουν αν το PTP1B είναι υπεύθυνο για αυτή την αλλαγή, οι επιστήμονες τροποποίησαν γενετικά ποντίκια ώστε να μην παράγουν το ένζυμο στα καρδιακά τους κύτταρα. Τα ποντίκια αυτά, αν και στην αρχή δεν παρουσίαζαν διαφορές από τα φυσιολογικά, όταν άρχισαν να τρέφονται με λιπαρά, η διαφορά ήταν εντυπωσιακή. Ενώ τα συνηθισμένα ποντίκια εμφάνισαν καρδιακά προβλήματα, εκείνα χωρίς το PTP1B συνέχισαν να λειτουργούν κανονικά και δεν παρουσίασαν μεταβολικές βλάβες.

Η διατήρηση της ικανότητας της καρδιάς να χρησιμοποιεί λιπαρά ως κύρια πηγή ενέργειας αποδείχθηκε καθοριστική. Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι χωρίς το PTP1B, ενεργοποιούνται δύο ένζυμα: τα PKM2 και AMPK. Αυτά ενισχύουν την καύση λιπαρών και περιορίζουν τη χρήση γλυκόζης. Με απλά λόγια, το PTP1B φαίνεται να λειτουργεί σαν «διακόπτης» που κάνει την καρδιά να βασίζεται περισσότερο στη ζάχαρη.

Η παχυσαρκία και οι μελλοντικές θεραπείες

Η σημασία αυτής της μεταβολικής ευελιξίας είναι μεγάλη. Αν η καρδιά μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιεί λιπαρά, ακόμη και σε καταστάσεις στρες ή κακής διατροφής, αποφεύγει τις αρνητικές συνέπειες της υπερβολικής αποθήκευσης λίπους και σακχάρου. Αυτό ανοίγει τον δρόμο για την παραγωγή φαρμάκων που θα μπλοκάρουν το PTP1B στοχευμένα στην καρδιά και θα προστατεύουν από την καρδιακή ανεπάρκεια.

Αν οι επιστήμονες καταφέρουν να δημιουργήσουν θεραπείες που θα απενεργοποιούν με ασφάλεια το PTP1B στην καρδιά, τότε ίσως μπορέσουμε να προλάβουμε τις καταστάσεις που δημιουργούνται από τη διατροφή και προκαλούν καρδιακή ανεπάρκεια.